Arthritis, menopauze en hormonale veranderingen

Er zijn 3,5 miljard vrouwen op de planeet die (bijna) allemaal op een bepaald moment in hun leven door de menopauze zullen gaan. In het VK is de gemiddelde leeftijd van de menopauze 51 jaar. Een vrouw bereikt officieel de menopauze wanneer zij 12 maanden achtereen geen menstruatie heeft gehad. De periode die daaraan voorafgaat, wordt de perimenopauze genoemd. Tijdens deze overgangsperiode fluctueren de niveaus van de hormonen oestrogeen en progesteron, waardoor de symptomen van de menopauze ontstaan die we allemaal wel kennen: onregelmatige menstruatie, opvliegers, nachtelijk zweten en effect op de stemming.

Oestrogeenreceptoren worden ook aangetroffen in het synovium van de gewrichten. Het is deze afname van oestrogeen in de aanloop naar de menopauze die aanleiding kan geven tot gewrichtspijnen en stijfheid.

Osteoartritis is de meest voorkomende vorm van artritis bij mannen en vrouwen. Het is meestal gerelateerd aan slijtage van onze gewrichten en veroudering. Het komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen en neemt in incidentie toe vanaf 50 jaar.

U ziet dat een vrouw die de menopauze ingaat, dus ook op een snelle weg is naar het krijgen van symptomen van artritis. Vaak zal een vrouw van midden 40 zeggen dat haar gewrichten ’s morgens stijf aanvoelen en dat het ongeveer een half uur duurt voor ze weer los zijn.

In feite komt 25% van de vrouwen boven de 45 jaar bij de huisarts met gewrichtspijnen, meestal in hun nek, knieën en handen en 50% van de vrouwen boven de 50 jaar komt met gewrichtsklachten en daarmee gepaard gaande overgangsverschijnselen. Vaak zijn sommige van deze symptomen zelfbeperkend en verdwijnen ze binnen 2-5 jaar, d.w.z. samenvallend met hun menopauzesymptomen.

In proeven is aangetoond dat hormoonvervangingstherapie deze symptomen kan verlichten, dus er is een duidelijk verband tussen artritis rond de menopauze en oestrogeendeprivatie.

Samenvattend is gewrichtspijn en stijfheid in de overgang naar de menopauze een veel voorkomend probleem en gerelateerd aan oestrogeenschommelingen en -afname. Het kunnen ook de eerste tekenen zijn van inflammatoire artritis, endocriene problemen en maligniteit, dus het is belangrijk om deze uit te sluiten voordat een op de persoon afgestemde hormoonvervangingstherapie wordt overwogen. Raadpleeg bij twijfel uw arts of reumatoloog.